Όντας βοηθός προπονητή σε αντρικό επίπεδο εδώ και αρκετά χρόνια, παράλληλα με προπονητής ακαδημιών μπορώ με βεβαιότητα να γράψω για το χάσμα που υπάρχει μεταξύ των προπονητών ακαδημιών του τότε και σήμερα.

 

Πολλοί είναι οι παίκτες της ομάδας που μου μιλάνε για τα παιδικά τους χρόνια στο μπάσκετ γράφοντας για προπονητές «φωνακλάδες», προπονητές που ασκούσαν βία πάνω τους, προπονητές που αδιαφορούσαν για τα συναισθήματα μικρών παιδιών… Προπονητής χωρίς καμία ειδίκευση σε παιδαγωγική και ψυχολογία του αθλητή.

Σαφώς αυτό είναι μια γενίκευση, που όμως ισχύει σε τεράστιο βαθμό αν τύχει να μιλήσετε με αθλητές τριανταπέντε συν ή και λίγο μικρότερους.

Προπονητές του τότε, που αποφοίτησαν από τα ΤΕΦΑΑ εκτός του ότι είχαν την απαραίτητη γνώση, είχαν την ικανότητα της διαχείρισης. Παίκτες που γίνονταν προπονητές δεν ήταν απλά αυστηροί, αλλά κατέφευγαν σε πολύ σκληρές τιμωρίες και σε πολλές περιπτώσεις έκοβαν το μπάσκετ στα νεαρά παιδιά, ακριβώς επειδή δεν είχαν την απαραίτητη μόρφωση.

Οι προπονητές ακαδημιών σήμερα πρέπει πρώτα να είναι παιδαγωγοί. Να διδάσκουν το παιχνίδι και να προσπαθήσουν να κρατήσουν όλα τα παιδιά στο χώρο του μπάσκετ. Δεν πρέπει να μείνει μόνο ο καλός παίκτης σε αυτό.

 

Ειδικά όταν μιλάμε για αναπτυξιακές ηλικίες ποτέ δεν δίνουμε μεγαλύτερη βάση σε ένα ή δύο παιδιά. Ένα παιδί με περίσσεια κιλά, μπορεί να έχει τεράστια σωματική ανάπτυξη και ακριβώς επειδή ποτέ δεν το δουλέψαμε σωστά, να μείνει στάσιμο και εν τέλει επειδή δεν έχει την ικανότητα να αφήσει το μπάσκετ. Ένα παιδί αδέξιο το οποίο διψάει να μάθει, αλλά ο προπονητής δεν του δίνει σημασία γιατί υπάρχουν καλύτεροι από αυτόν. Ένα παιδί κοντό αλλά αργό, ατσούμπαλο κλπ.

Ο προπονητής ακαδημιών τότε(Που δεν είχε την απαραίτητη γνώση) θα επέλεγε να δουλέψει μονάχα τα παιδιά στα οποία διέκρινε ταλέντο. Είναι δεδομένο αυτό. Τα υπόλοιπα θα ήταν κομπάρσοι και αργότερα θα σταματούσαν το μπάσκετ. Τότε κανένας προπονητής δεν ήταν αναγκασμένος να βάλει όλους τους παίκτες να παίξουν. Το μπάσκετ ακόμη και στις μικρές ηλικίες δεν είχε παιδαγωγικό χαρακτήρα, αλλά χαρακτήρα νίκης.

Ο προπονητής ακαδημιών τώρα πρέπει να σκέφτεται ότι έχει πολλούς διαφορετικούς χαρακτήρες, το καθένα με διαφορετική ψυχολογία και διαφορετική μορφολογική ανάπτυξη. Ένα παιδί στην ηλικία των δώδεκα μπορεί να είναι ψηλότερο ή δυνατότερο από άλλα παιδιά της ηλικίας του. Και ακριβώς επειδή η ηλικία αυτή είναι ιδιαίτερα ευάλωτη θα πρέπει να υπάρχει ιδιαίτερα μεταχείριση στα σχόλια και στο πως προσπαθούμε να δώσουμε κίνητρο στα παιδιά. Η τεχνική της εξατομίκευσης και της διάκρισης είναι απαραίτητα όργανα για τον προπονητή ακαδημιών σήμερα.

Ο δρόμος ενός παίκτη μπάσκετ σύμφωνα με την Youth USA:

  1. Το ξεκίνημα που μπορεί να πραγματοποιηθεί σε οποιαδήποτε ηλικία και σε οποιοδήποτε μέρος. Είτε είναι στην αυλή του σπιτιού, είτε σε σχολικό «μονό» ο στόχος μας είναι να κρατήσουμε το παιδί στο μπάσκετ για πάντα.
  2. Η εξερεύνηση γίνεται με ποικίλους τρόπους και ξεκινάει με τα εσωτερικά κίνητρα που έχει το παιδί. Όταν ξεκινάς κάτι θες να γίνεσαι καλύτερος και το παιδί αναζητάει αυτούς τους τρόπους είτε από τον προπονητή, είτε από τον γονέα, είτε από συμπαίκτη του.
  3. Η μάθηση είναι το πρακτικό κομμάτι της εξερεύνησης που πραγματοποιείται αποκλειστικά από τον προπονητή.
  4. Η συμμετοχή είναι από τα πιο σημαντικά κομμάτια. Όταν ένα παιδί ξεκινάει την ενασχόληση του με το μπάσκετ ΠΡΕΠΕΙ να συμμετέχει σε παιχνίδια. Αυτός είναι ο σκοπός. Το παιχνίδι. Η χαρά. Η απόλαυση.
  5. Θα υπάρξουν αρκετοί παίκτες που θα γίνουν εξαιρετικοί αθλητές και άλλοι που θα γίνουν επαγγελματίες…
  6. Σε κάθε περίπτωση καταλήγουμε πάλι στο ΜΠΑΣΚΕΤ ΓΙΑ ΠΑΝΤΑ. Αυτός είναι ο στόχος.

Ο ρόλος του προπονητή ακαδημιών:

·         Είναι απαραίτητο να κατέχει τη βασική γνώση του αθλήματος.

·         Βασικά συστατικά στην προπονητική θα πρέπει να είναι η παιδαγωγική, ψυχολογία, φυσιολογία και συνδυασμός αυτών.

·         Δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι πρόκειται για ένα παιχνίδι. Η νίκη δεν είναι αυτοσκοπός, αλλά κατακτιέται μέσα από τη προπόνηση και τους κόπους.

·         Πρέπει να χρησιμοποιείται η τεχνική της εξατομίκευσης. Δεν είναι όλα τα παιδιά ίδια.

·         Δεν κάνουμε φυλετικές διακρίσεις και δεν ομαδοποιούμε τα παιδιά σε καλούς και κακούς. Χρησιμοποιούμε την τεχνική της διαφοροποίησης και προσπαθούμε να κάνουμε τους καλούς να μην βαρεθούν και τους χειρότερους να μην νιώσουν υποδεέστεροι.

Ποτέ δεν απορρίπτουμε κάποιο παιδί και ποτέ δεν πρέπει να δείχνουμε μεγαλύτερη προσοχή μονάχα σε ένα παιδί. Το άθλημα είναι ομαδικό…

·         Σκοπός μας είναι να αγαπήσουν τα παιδιά το άθλημα και να το κάνουν δικό τους. Να ασχοληθούν με αυτό και να απομακρυνθούν από τα κακώς κείμενα της εποχής.

·         Δεν ασκούμε ποτέ βία στο παιδί.

·         Ποτέ δεν τονίζουμε τα λάθη του, αλλά προσπαθούμε να το ενθαρρύνουμε να κάνει το σωστό.

·         Δεν αναφερόμαστε ποτέ σε ένα παιδί προσωπικά, αλλά κάνουμε παρατήρηση για το γενικό καλό και για να προλάβουμε τέτοιες συμπεριφορές. Τα παιδιά στις αναπτυξιακές ηλικίες έχουν την τάση να πληγώνονται όταν υπάρχει προσωπική παρατήρηση μπροστά στα υπόλοιπα παιδιά. Ντρέπονται και ενίοτε τα παρατάνε.

·         Καταλήγουμε πάντα στο ΜΠΑΣΚΕΤ ΓΙΑ ΠΑΝΤΑ… Γιατί αυτό θέλουμε να πετύχουμε… Να κρατήσουμε τα παιδιά στον αθλητισμό και να μείνουν σε αυτόν μέχρι το τέλος της ενήλικης ζωής τους